Cho đến thời điểm của bài viết này đăng, nếu để mô tả về kết quả của Hội nghị cấp cao đặc biệt Hoa Kỳ – ASEAN thì đã có thể dùng nhiều hơn từ thành công. Với khu vực có vị trí địa chính trị quan trọng như ASEAN thì Hoa Kỳ đang là đối tác thương mại đứng thứ hai sau Trung Quốc nhưng lại là nhà đầu tư vốn FDI lớn nhất.
ASEAN là mắt xích quan trọng trong chiến lược 3 chuỗi đảo được phát triển từ những năm 1951 của Hoa Kỳ nhằm bao vây Liên Xô và Trung Quốc bằng đường biển. Có địa lý nằm giữa trung tâm hai đại dương lớn, ASEAN là một phần của chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mà chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa công bố tháng 02/2022 để khu vực này có thể kết nối với ba thành viên còn lại của Bộ tứ kim cương là Ấn Độ, Nhật, Úc.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và các lãnh đạo ASEAN dự chiêu đãi của Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joseph Robinette Biden Jr. (ẢNH: Dương Giang-TTXVN)
Với ASEAN, Hoa Kỳ có vị trí quan trọng tương ứng khi là một đối trọng với Trung Quốc và được kỳ vọng sẽ hậu thuẫn nhiều hơn cho khu vực. Cần nhìn nhận rằng sự hợp tác quốc tế hiện nay không chỉ xoay quanh những vấn đề chính trị và thương mại mà còn có các thách thức an ninh phi truyền thống như đại dịch, biến đổi khí hậu và an ninh mạng – những thách thức mà không quốc gia nào có thể đơn phương giải quyết.
Sẽ khá thú vị nếu quan sát cách sắp xếp chỗ ngồi trong buổi chiêu đãi của Tổng thống Joe Biden và các lãnh đạo ASEAN. Hai vị trí quan trọng kế bên trái và phải của chủ nhà (host) trong buổi chiêu đãi lần lượt là Thủ tướng Phạm Minh Chính và Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah; đối với nghi lễ ngoại giao chiêu đãi đa phương dùng bàn dài (banquet) từ 16 khách trở lên, các vị trí này thường dành cho các khách mời quan trọng.
Trong trường hợp của Brunei, sẽ không khó lý giải cách sắp xếp chỗ ngồi như trên khi quốc gia này vốn đã có hiệp ước hòa bình với Hoa Kỳ từ thế kỷ 19 cùng với các hiệp định thương mại và quân sự khác. Brunei cũng đang là khách hàng mua v.ũ kh.í của Hoa Kỳ trong đó có nhiều loại máy bay. Tuy nhiên, nếu tìm kiếm trên các nền tảng truyền thông, có vẻ như Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah không có nhiều khoảnh khắc riêng tư với Tổng thống Biden.
Với Thủ tướng Phạm Minh Chính thì ngược lại, các đoạn video cho thấy Tổng thống Joe Biden đã có những trao đổi rất vui vẻ với Thủ tướng Việt Nam giữa buổi tiệc. Điều này không quá khó hiểu khi Việt Nam là quốc gia có vị trí địa chính trị đặc biệt quan trọng trong giao thông thương mại và vận chuyển quân sự quốc tế, Việt Nam cũng là quốc gia duy nhất trong ASEAN đến nay vẫn kiên định giữa lập trường không chọn phe trong cạnh tranh Mỹ – Trung.
Lễ ký kết ghi nhớ đầu tư của Tập đoàn LEGO. (ẢNH: BÁO THANH NIÊN)
Đó chính là THẾ bây giờ của Việt Nam
Khi Hội nghị cấp cao đặc biệt Hoa Kỳ – ASEAN đang diễn ra, thì đã có một thông tin thị trường quan trọng khác chính là việc Tập đoàn LEGO đã báo cáo sơ bộ Dự án trang trại sản xuất điện mặt trời công suất 50 MW, nằm trong khuôn khổ đầu tư xây dựng một nhà máy mới với tổng vốn đầu tư 1 tỷ USD của Tập đoàn này tại Khu công nghiệp VSIP – Bình Dương.
Bằng tham vọng giành được thị phần lớn nhất tại châu Á – Thái Bình Dương, Tập đoàn Lego của Đan Mạch sau một thập kỷ cân nhắc việc đầu tư tại Việt Nam không chỉ vì đánh giá tác động tích cực đến từ Hiệp định thương mại tự do Liên minh Châu Âu – Việt Nam mà còn vì lực lượng lao động và kỹ năng đã phù hợp với để sản xuất các sản phẩm có yêu cầu độ chính xác cao.
Đó chính là LỰC hiện nay của Việt Nam
Hãy nhớ rằng trong một thế giới đề cao hợp tác đa phương thì đồng thời vẫn tồn tại cạnh tranh theo nhiều chiều. Một trong những mục tiêu sâu xa của Hoa Kỳ trong xung đột Nga – Ukraine ngoài việc làm suy yếu Nga chính là làm suy yếu cả châu Âu – đối thủ cạnh tranh lâu năm của Hoa Kỳ. Bất cứ quốc gia nào sẽ tự tước đi sức mạnh và cơ hội phát triển nếu chỉ dựa vào một đồng minh duy nhất.
Việt Nam đã có lựa chọn rất hài hòa với thực trạng hiện tại khi kiên định việc không chọn phe, xem mọi quốc gia khác là bạn, không tham gia bất cứ liên minh quân sự nào để chống lại một quốc gia khác. Đó chính là sự tỉnh táo cần thiết để một quốc gia với đủ THẾ & LỰC đi trên dây, nếu phá vỡ thế cân bằng hoàn hảo này, chúng ta sẽ rất khó chạm được đến đầu dây bên kia của sự thịnh vượng.
NGUỒN: STEVEN TRAN