“Cả Iraq và Libya đều bị xâm lược sau khi từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của họ và một nước Triều Tiên còn theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân thì không thể bị tấn công, đây là bài học không thể lãng quên”.
Đó là nhận định vào năm 2017 của ông Richard Haass, Chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại của Mỹ – tổ chức thường cung cấp nhiều thông tin quan trọng, giúp Bộ Ngoại giao Mỹ tham khảo để điều chỉnh hay định hình lại chính sách đối ngoại của Mỹ, theo The National Interest.
Theo vị học giả này, những nhà lãnh đạo Mỹ và phương Tây luôn thuyết giáo về tầm quan trọng của việc tuân thủ các thỏa thuận quốc tế, về việc phải tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia có chủ quyền. nhưng hành động của họ lại rất khác.
Quả thật đúng như lời ông Richard Haass. Bởi chính quyền Tổng thống Saddam Hussein luôn khẳng định Iraq không sở hữu vũ khí huỷ diệt hàng loạt (WMD), song Washington và London vẫn khẳng định Baghdad có trong tay thứ vũ khí giết người hàng loạt ấy và yêu cầu LHQ tiến hành thanh tra.
Ngày 5/12/2002 khi Ủy ban Thanh sát vũ khí của LHQ (UNMOVIC) do ông Hans Blix đứng đầu chuẩn bị kết thúc điều tra và được dự báo là sẽ đưa ra kết luận cho rằng chính quyền Baghdad không sở hữu WMD, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó là Donald Rumsfeld cho biết Washington không hài lòng với kết quả như vậy.
Người đứng đầu Lầu Năm Góc đe doạ rằng một khi Washington đã không hài lòng với báo cáo về vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iraq dự kiến được đệ trình lên Hội đồng Bảo an LHQ vào ngày 7/12/2002, thì một cuộc tấn công Iraq sẽ được phát động mà không cần cần LHQ cho phép.
Và ngày 20/3/2003 Tổng thống George W.Bush đã ra lệnh tấn công Iraq với lý do là chế độ Saddam Hussein sở hữu WMD dựa trên chứng cứ được CIA nguỵ tạo. Việc LHQ thanh sát vũ khí của Iraq trở nên vô giá trị, luật pháp quốc tế bị vô hiệu hoá.
Một năm sau ngày ông Rumsfeld tung lời đe doạ về việc không hài lòng với kết quả thanh tra vũ khí huỷ diệt hàng loạt của Iraq, ngày 20/12/2003 Tổng thống Libya Muammar Gaddafi đã tuyên bố dỡ bỏ chương trình vũ khí bí mật của quốc gia này.
“Cam kết của Đại tá Gaddafi khiến cho đất nước an toàn hơn, thế giới hoà bình hơn. Những nhà lãnh đạo nào từ bỏ việc theo đuổi các loại vũ khí hạt nhân, sinh học và hóa học sẽ tìm được con đường dẫn tới mối quan hệ tốt đẹp hơn với Mỹ và các nước khác”, Tổng thống George W.Bush nhận định.
Thủ tướng Anh Tony Blair thì cho biết : “Quyết định này đã cho phép Libya quay trở lại với cộng đồng quốc tế. Nó cũng cho thấy các quốc gia có thể từ bỏ chương trình vũ khí bí mật của mình một cách tự nguyện để đổi lấy bình yên cho Tổ quốc mình”.
Lực lượng thanh tra vũ khí quốc tế đã ngay lập tức tới Libya thực hiện thanh sát và hỗ trợ quá trình dỡ bỏ chương trình vũ khí bí mật của Libya – Gaddafi đã trao bảo bối của mình cho phương Tây để đổi lấy sự an toàn cho bản thân và cho đất nước.
Thậm chí năm 2009, hai Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain và Lindsey Graham khi ngồi ăn tối với ông Gaddafi ở Tripoli, đã hứa hỗ trợ tài chính cho Libya nếu chính quyền Tổng thống Gaddafi hợp tác chống al-Qaeda.
Tuy nhiên, chỉ 2 năm sau, cả hai nhân vật này đã quyết liệt ủng hộ quyết định của Washington giúp phe đối lập tại Libya chống lại Đại tá Gaddafi và ngày 20/10/2011 nhà lãnh đạo Libya đã bị lật đổ và tước bỏ sinh mạng.
Ngày 2/6/2017, phát biểu tại Diễn đàn kinh tế thế giới (SPIEF), Tổng thống Nga Putin cho rằng việc phương Tây can thiệp vào một số quốc gia Trung Đông và Bắc Phi khiến các nước nhỏ như Triều Tiên phải phát triển vũ khí hạt nhân để tự bảo vệ mình.
“Nếu những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế không được thực thi nghiêm túc, chúng ta sẽ phải đối mặt với những vấn đề như tình hình căng thẳng tại Triều Tiên hiện nay”.
Nhà lãnh đạo tối cao của nước Nga nhận định rằng, Triều Tiên không thể tìm cách khác để tự vệ mà buộc phải phát triển chương trình hạt nhân và các quốc gia khác cũng đã, đang và sẽ theo đuổi xu hướng này.
“Người ta phá hủy Iraq, Libya và Syria cũng như gây tình hình bất ổn ở Ai Cập, Tunisia và Somalia. Sau đó, họ can thiệp vào các nước Liên Xô cũ và hỗ trợ đảo chính ở Ukraina. Điều này thúc đẩy xu hướng dùng vũ trang để nắm giữ quyền lực”.
Ông Doug Bandow, cựu trợ lý đặc biệt của Tổng thống Reagan cho rằng, muốn thuyết phục Bình Nhưỡng thì Washington cần nói đi đôi với làm, ngừng ngay cảnh báo “tấn công phủ đầu”, ngừng thị uy bằng máy bay ném bom, tàu chiến, tập trận.
Bởi cho đến lúc này có thể nhận định Triều Tiên không bao giờ ngây thơ để tin rằng Mỹ sẽ không trở mặt nếu từ buông bỏ chương trình hạt nhân của mình, như bình luận của Tạp chí Mỹ The National Interest.
NGUÔN: REDSVN
