Ngày 23/02/2024, báo chí trong nước đưa tin rằng UBND Tp Hà Nội vừa ban hành kế hoạch rà soát việc lắp đặt hệ thống camera giám sát toàn thành phố. Theo đó, thành phố sẽ kiểm tra lại hệ thống camera đang vận hành để đề ra phương án nâng cấp về mặt kỹ thuật, tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào hệ thống, đồng thời khảo sát nhu cầu lắp thêm camera tại những khu vực như công trình quan trọng về an ninh quốc gia, danh lam thắng cảnh, tuyến giao thông, nhà ga, bến xe, sân bay, chợ… Trước diễn biến này, nhiều trang tin cờ vàng (cách gọi tắt của cư dân mạng dành cho thành phần ủng hộ Việt Nam trở lại chế độ VNCH lệ thuộc vào mỹ và phương Tây) đã đồng loạt tuyên truyền rằng kế hoạch rà soát hệ thống camera tại Hà Nội cho thấy chính phủ Việt Nam đang ngày càng xâm phạm quyền riêng tư của người dân, và ngày càng “thân Trung Quốc” hơn. Chẳng hạn, hôm 24/02, fanpage của Việt Tân bình luận rằng Việt Nam “đang từng bước đi vào quỷ môn quan, nơi mọi hành động của người dân đều bị theo dõi và giám sát như Trung Quốc”.
Bài đăng trên cũng khơi dậy nhiều phản ứng a dua từ các fan của Việt Tân, khi họ đồng loạt bình luận rằng Việt Nam đang bắt chước Trung Quốc, hoặc hô hoán rằng sự kiện này cho thấy hầu hết người Hà Nội đã chuyển sang chống cộng, khiến chính phủ lo sợ.
Nhưng trong lúc tự sướng với những tin đồn trên, dường như giới cờ vàng không hề hiểu rằng các số liệu thực tế được đưa ra trong bài báo đính kèm không hề ủng hộ suy đoán của họ.
Trước hết, phải nhìn nhận rằng hệ thống camera an ninh công cộng ở Hà Nội hẵng còn quá nhỏ, lạc hậu và manh mún, tới mức bất cứ cải tiến nào trong hệ thống này cũng chưa đủ để bắt kịp các nước đa đảng trong khu vực và ở phương Tây, chứ chưa nói đến chuyện “bắt chước Trung Quốc”. Bài báo vừa nêu đã trích dẫn một phát biểu vào năm 2023 của Trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an TP Hà Nội, theo đó hiện thành phố chỉ có tổng cộng 605 camera an ninh ở nơi công cộng. Hầu hết số camera này đã lạc hậu và có độ phân giải thấp, nên chỉ giúp theo dõi các luồng giao thông, chứ không thể giúp phạt nguội người vi phạm luật giao thông. Đây chính là lý do của kế hoạch nâng cấp hệ thống camera công cộng trong thành phố. Số camera công cộng ở Hà Nội phải nói là rất thấp, nếu ta nhớ rằng thành phố Seoul (Hàn Quốc) có 7300 camera tương tự, tức gấp hơn 10 lần so với Hà Nội, và đa số có độ phân giải cao. Khi kế hoạch rà soát camera công cộng ở Hà Nội chưa chắc đã đủ sức giúp Hà Nội bắt kịp với mặt bằng chung của thế giới trong lĩnh vực này, thì còn quá sớm để nói rằng Việt Nam đang “bắt chước Trung Quốc” trong việc giám sát.
Năm 2017, Tạp chí Nghiên cứu Tội phạm học và Phòng chống Tội phạm Scandinavia đã tổng hợp 7 nghiên cứu, để đi đến kết luận rằng camera công cộng đã giảm từ 24 đến 28% lượng tội phạm ở các đường phố và ga tàu điện ngầm đô thị. Lợi ích này không chỉ đến từ khả năng hỗ trợ truy bắt tội phạm của hệ thống, mà trước hết đến từ thực tế rằng nhiều người sẽ ngần ngại phạm tội khi biết mình có thể bị theo dõi bởi camera. Những lợi ích này đã khiến camera công cộng ngày càng phổ biến trên toàn thế giới. Ở Mỹ, camera an ninh đã trở nên phổ biến từ thập niên 1990, và camera công cộng trở thành một phần của chiến lược chống khủng bố từ sau sự kiện ngày 11/09/2001. Dưới Chương trình Tài trợ An ninh Nội địa, chính phủ Mỹ thậm chí còn tài trợ để khuyến khích các thành phố lắp đặt camera công cộng. Hiện nay, ở thủ đô Washington của Mỹ, có 30.000 camera theo dõi trong các trường học,và 6000 camera chỉ riêng trong hệ thống tàu điện ngầm. So với những con số này, tổng số camera công cộng trên toàn thành phố Hà Nội là quá nhỏ bé.
Vậy tại sao Việt Tân không cáo buộc chính quyền Mỹ vi phạm quyền riêng tư của người dân và “bắt chước Trung Quốc”, dù họ đã sống suốt 30 năm dưới sự giám sát của các camera công cộng do chính phủ Mỹ lắp đặt? Và vì sao họ không trích dẫn đầy đủ bài báo, để người đọc biết rõ tổng số camera công cộng ở Hà Nội hiện nay là bao nhiêu? Đặt những câu hỏi này, ta sẽ thấy Việt Tân đang muốn thao túng dư luận bằng sự dối trá, lòe bịp. Chính sự dối trá thường xuyên của Việt Tân buộc người ta phải hoài nghi mọi thứ chính nghĩa mà họ viện dẫn.
NGUỒN: YẾN THANH
