Mới đây, RFA mới đăng tải bài trả lời phỏng vấn của Viện Brookings với Đại sứ Hoa Kỳ- ông Marc E. Knapper tại Việt Nam, nội dung không chỉ có nội dung về quan hệ 2 quốc gia mà còn nói về cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam hiện nay, trong đó, Đại sứ Hoa Kỳ thừa nhận: “Nhân quyền vẫn là vấn đề khác biệt trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đồng thời nêu quan điểm của mình về cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam và khả năng nâng cấp mối quan hệ giữa hai nước”.
Được biết viện Brookings – chuyên nghiên cứu về tất cả các vấn đề xã hội trên toàn cầu, từ đó đề xuất các ý tưởng giải quyết…Viện này mới thực hiện một cuộc phỏng vấn trực tuyến vào sáng ngày 2/3 (giờ miền Đông Hoa Kỳ) với ông Marc E. Knapper về chính sách của Hoa Kỳ đối với Việt Nam; Các ưu tiên hàng đầu trong mối quan hệ và Cơ hội – Thách thức về quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới.
Tại buổi phỏng vấn, ông Marc E. Knapper nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân quyền trong việc cải thiện mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Ông khẳng định dù hai nước có những khác biệt về thể chế chính trị, nhưng luôn tôn trọng các giá trị của nhau, đồng thời bày tỏ quan ngại của mình với một thái độ “Tôn trọng và Thẳng thắn”. Ông Marc cho biết các cuộc đối thoại Nhân quyền giữa hai nước vẫn diễn ra thường niên từ hơn 20 năm qua, và đây vẫn sẽ là kênh trao đổi về nhân quyền giữa hai nước trong tương lai để cải thiện mối quan hệ. Ông Marc thắng thắn chia sẻ “Phía Việt Nam (trong những cuộc đối thoại) cũng nêu lên quan ngại về những vấn đề liên quan đến bạo lực, súng đạn, tấn công người châu Á và người Mỹ gốc Á hay là phân biệt chủng tộc… đã và đang xảy ra ở Hoa Kỳ trong thời gian gần đây”.
Về câu hỏi đâu là “Những vấn đề có thể làm xấu đi mối quan hệ giữa hai nước? Ngài đại sứ Hoa Kỳ nói: “Đương nhiên chúng ta có sự khác biệt trong lĩnh vực nhân quyền, nhưng tôi nghĩ rằng cách chúng ta giải quyết những khác biệt đó mới thực sự quan trọng. Chừng nào chúng ta còn tôn trọng lẫn nhau, miễn là chúng ta nói rõ ràng và đảm bảo trung thực với các giá trị của mình, Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thúc đẩy lĩnh vực này”. Khi đề cập đến cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam có ảnh hưởng gì đến mối quan hệ Việt – Mỹ? Vẫn theo RFA, ông Marc Knapper thừa nhận rằng “Rất khó để bình luận công khai về tình hình hiện tại ở Việt Nam, nhưng tôi tin rằng mối quan hệ hiện nay giữa hai nước ( tốt đẹp) khó có thể thay đổi, bất chấp có những xáo trộn ở cấp cao nhất trong Chính phủ Việt Nam vì cuộc chiến chống tham nhũng”.
Ngài Đại sứ Hoa Kỳ tỏ ra lạc quan về khả năng nâng cấp mối quan hệ song phương với Việt Nam lên “Đối tác chiến lược toàn diện”, và cho biết- Ông đang tập trung hiện thực hoá điều đó. Được biết quan hệ Việt Nam- Hoa Kỳ hiện nay đang ở mức “Đối tác Toàn diện” (ký kết năm 2013). Việt Nam hiện có 12 Đối tác chiến lược, trong đó chỉ có 4 nước có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện (Trung Quốc (2008), Nga (2012), Ấn Độ (2016) và Hàn Quốc (2022).
Về các vấn đề khác, theo RFA, hiện nay Hoa Kỳ đã hợp tác với Việt Nam trên lĩnh vực: Bảo đàm tự do hàng hải ở Biển Đông, Y tế, Biến đổi khí hậu, Năng lượng và Môi trường. Theo ông Marc Knapper, việc nâng cấp mối quan hệ giữa 2 quốc gia sẽ giúp mở ra nhiều cơ hội hơn nữa để hai nước có những hợp tác chặt chẽ hơn trong các lĩnh vực như Quốc phòng, Thực thi pháp luật, An ninh…
Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung đang gia tăng,… đại sứ Marc Knapper cho biết: “Hoa Kỳ không đề cập đến quan hệ Việt Nam với Trung Quốc. Thay vào đó, Hoa Kỳ thúc đẩy các mục tiêu chung như hướng tới một Việt Nam hùng mạnh, Độc lập và Thịnh vượng, Tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, đồng thời tôn trọng hệ thống chính trị của nhau.”.
Như vậy, có thể thấy, cuộc phỏng vấn này, ông Đại sứ rất thắng thắn và mong muốn sớm nâng tầm, thúc đẩy quan hệ Mỹ-Việt. Tuy nhiên, bình luận về nội dung cuộc phỏng vấn trên, cây bút Bắc Hà cho rằng:
1- quan hệ Việt Nam- Hoa Kỳ đã trải qua nhiều bước thăng trầm: Hoa kỳ tường đưa quân xâm lược Việt Nam, từng ném bom rải thảm Hà Nội; Việt Nam từng “ Đánh cho Mỹ cút; Đánh cho Ngụy nhào”…
Thế rồi hai nước đã bình thường hóa quan hệ…Tổng Bí thư Nguyễn Phú trọng đã có lần ghé thăm Hoa kỳ. Tại tiệc chiêu đãi Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng, Tổng thống Joe Biden đã từng lẩy Kiều:
“Trời còn để có hôm nay;
Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời”.
2- Định danh quan hệ chính trị không quan trọng bằng quan hệ thực tế…và
3- Quan trọng hơn là triển vọng mối quan hệ giữa hai nước. Với Hoa Kỳ quan hệ giữa hai nước giữ một vị trí đặc biệt quan trọng đối với một quốc gia đang giữ một ví trí chính trị hàng đầu trên trường quốc tế. Trong khi Việt Nam đang giữ một ví trí quan trọng hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á. Quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ đang có những triển vọng to lớn trên tất cả các lĩnh vực: Kinh tế, Chính trị, Quốc phòng-An ninh, chống Biến đổi khí hậu… Hoa Kỳ có nhiều dư địa để thúc đẩy quan hệ giữa hai nước, nhưng chớ nên can thiệp vào công việc của Việt Nam, cho dù đó là lĩnh vực gì- kể cả nhân quyền .
Như vậy, bản thân Việt Nam đều mong muốn thúc đẩy, đa dang hóa các quan hệ, nhưng hướng tới quan hệ thực chất, đặt niềm tin vào nhau, tôn trọng chủ quyền nhau. Nhưng thời gian qua, dù quan hệ giao thương tốt nên nhiều, nhưng vấn đề nhân quyền vẫn khó có thể thúc đẩy quan hệ hai bên khi Hoa Kỳ vẫn khư khư quan điểm dùng chiêu bài nhân quyền can thiệp vào Việt Nam với chính sách “cây gậy và củ cà rốt”. Chừng nào, Hoa Kỳ còn can thiệp thô bạo, áp đặt quan điểm nhân quyền cực đoan của mình vào Việt Nam thì chừng đó, quan hệ Mỹ-Việt vẫn khó có thể “nâng tầm” được!
Nguồn: Nhân Quyền VN
